W dniu 30 listopada 2021 roku uczniowie dwóch klas IV a oraz IV b z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Lubawce wybrali się na interesującą lekcję zamkową ?Baśniowy Książ? aktywnie włączając się do ?Cyklu imprez turystyczno-krajoznawczych dla dzieci i młodzieży szkolnej z terenu powiatu kamiennogórskiego? organizowanego dla młodych mieszkańców naszego powiatu przez Zarząd Oddziału Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych w Kamiennej Górze przy wsparciu finansowym Powiatu Kamiennogórskiego.
Kamiennogórscy pierwszoklasiści poznawanie dóbr rodu Hochbergów rozpoczęli od wizyty w Palmiarni, które była prezentem księcia Jana Henryka XV dla swej żony Marii Teresy Olivii Cornwallis-West wybudowanym w latach 1911-1914. Budowa Palmiarni pochłonęła astronomiczną sumę 7 milionów marek w złocie. Centralną jej częścią jest 15-metrowy budynek zbudowany z metalu i szkła, w którym zasadzono palmy daktylowe. Wnętrze tego zimowego ogrodu wyłożono tufem wulkanicznych ? zastygłą lawą z wulkanu Etna na Sycylii, z którego utworzono groty, wodospady oraz ściany z kieszeniami na rośliny. W centralnym budynku Palmiarni z otaczającymi go jednokondygnacyjnymi oranżeriami, spacerując wytyczonymi alejkami oprócz egzotycznej roślinności ich wzrok przykuły żółwie, lemury (Tytus, Juliano i Olaf), pawie oraz papugi. Kolejne chwile pobytu w Palmiarni spędzili w kawiarence na słodkim co-nie-co. Przed opuszczeniem Palmiarni znaleźli jeszcze czas na zwiedzenie ciekawej wystawy drzewek Bonsai ? egzotycznie wyglądających i niezwykle dekoracyjnych roślin, a także ciekawą roślinną kolekcję w sklepiku, w którym część z nich dokonała drobnych zakupów pamiątkarskich kupując np. wybrany przez siebie kaktusik.
Po zwiedzeniu Palmiarni autokarem PKS Kamienna Góra pojechali do Zamku Książ, którym dojechali aż pod budynek bramny. Po przejściu przez DZIEDZINIEC HOROROWY weszli do Zamku Książ, gdzie spotkali się z przewodnikiem książańskim ? ANNĄ MOTYKĄ postanowili zjeść drugie śniadanie. Po spotkaniu się z lubawskimi czwartoklasistami prowadząca lekcję zamkową ?Baśniowy Książ? zaprosiła ich do sali edukacyjnej na III piętrze. Na początku XX wieku w komnatach zamkowych, w których została przeprowadzona pierwsza część bardzo ciekawej lekcji zamkowej pt. ?Baśniowy Książ?, mieszkali synowie Hochbergów ? Jan Henryk XVII, Aleksander oraz Bolko. Interesująca prelekcja z prezentacją multimedialną rozpoczęła się od wirtualnego lotu, podczas którego uczestnicy lekcji mogli zobaczyć trzeci co do wielkości zamek w Polsce oraz jego otoczenie w przepastnej dolinie rzeki Pełcznica. Głównym celem prelekcji było poznanie ponad 700-letniej historii Zamku Książ oraz jego mieszkańców ze szczególnym uwzględnieniem pochodzącej z Miśni rodziny Hochbergów.
Słuchając opowiadania przewodnika książańskiego i oglądając kolejne slajdy prezentacji z licznymi dawnymi rycinami oraz zdjęciami dowiedzieli się, że zamek obronny, w latach 1288-1291, wzniósł Bolko I Surowy - książę świdnicko-jaworski. Ostatnim ?Panem na Książu? był jego wnuk Bolko II Mały (zm. 1368 r). Mieszkała w nim również bratanica Bolka II Małego księżniczka Anna Świdnicka. Po śmierci w 1392 r. księżnej Agnieszki, wdowy po Bolku II Małym zamek znalazł się w posiadaniu króla czeskiego Wacława IV Luksemburskiego. Od 1508 r. kiedy Zamek Książ wraz z przyległymi dobrami kupił Konrad von Hochberg, aż do 1941 r. pozostaje własnością rodu Hochbergów. Swoją funkcję obronną zamek utracił w okresie wojny trzydziestoletniej (1618-1648), a dzięki Hochbergom przechodzi liczne ?metamorfozy?.- przebudowy i rozbudowy zamku oraz jego otoczenia.
Jedną z najbardziej znanych postaci Zamku Książ była żona księcia Jana Henryka XV ? Maria Teresa Olivia Cornwalis West, zwana księżną Daisy (Stokrotką), która spędziła w nim 50 lat. Zawdzięczany jej ostatnią wielką przebudowę zamku, powstanie palmiarni, przebudowę zamkowych tarasów oraz sprowadzenie do Książa wielu cennych roślin, w tym różaneczników i azalii. W zamku, swoistym M-400, mieszkała w tym czasie 5-osobowa rodzina Hochbergów ? książę pszczyński Jan Henryk XV z żoną księżną Daisy oraz trzema synami Janem Henrykiem XVII, Aleksandrem oraz Bolkiem. Dowiedzieli się także, że Hochbergowie byli trzecią najbogatszą rodziną w Niemczech, a szóstą w Europie. Szczególnie zaciekawiło ich legenda o zrabowanych przez rabusiów zamkowych skarbach. Rabusie podczas ucieczki w popłochu wbiegli na spróchniałą, drewnianą kładkę, która załamała się pod ich ciężarem, a złoto spoczęło na dnie rzeki Pełcznica zamiast spokojnie spoczywać w zamkowym skarbcu.
Drugą, bardzo interesującą częścią lekcji zamkowej było baśniowe zwiedzenie przez nich najciekawszych barokowych reprezentacyjnych salonów. Rozpoczynając zwiedzanie wraz ze swoją przewodniczką zamek zobaczyli je jednym z korytarzy oszkloną makietę zamku Książ oraz wiszące na bocznych ścianach ilustracje prezentujące okres średniowieczny i współczesny. Następnie zobaczyli prywatne apartamenty Hochbergów ? sypialnię oraz gabinet Jana Henryka XV. Tak rozpoczęła się niezwykła podróż do zamkowej krainy baśni i legend ? pełnej dziecięcej radości, zabawy oraz magii. Podczas aktywnej ?podróży w czasie? wspólnie z przewodniczką Anną Motyką - średniowieczną księżniczkę Annę Świdnicką, poznawali zamkowe dzieje oraz legendy. poszukując zaginionego skarbu i magicznej Książęcej Skały. Na jednym z korytarzy zobaczyli zdjęcie księżnej Daisy ? jednej z najpiękniejszych kobiet epoki, która w talii miała tylko 56 cm, co było skutkiem noszenia od wczesnej młodości gorsetu. Usłyszeli także historię 7-metrowego naszyjnika z pereł podarowanego przez męża. Mimo bogactwa Hochbergów, księżnej Daisy brakowało wolności, miłości oraz zdrowia, która zmarła w 1943 r. dzień po swoich 70-tych urodzinach.
Natomiast w Sali Metamorfoz rozpoznawali prezentowane przez przewodniczkę mityczne stworzenia Sfinksa, Gryfa oraz Minotaura. Usłyszeli też ?zagadkę Sfinksa?, której rozwiązanie zagwarantowało im dalsze zwiedzanie najpiękniejszych barokowych komnat zamkowych. Na jednym z obrazów zobaczyli scenę z ?Metamorfoz Owidiusza? z wyobrażeniem Pana ścigającego nimfę Syrinks, która uciekając przed nim zamieniła się w trzcinę. Pan postanowił zerwać roślinę i połączyć poszczególne łodygi o odpowiednich długościach woskiem. W ten sposób powstał instrument muzyczny ? fletnia Pana - składającej się z szeregu drewnianych piszczałek. W Salonie Zielonym zobaczyli m.in. kominek z czerwonego marmuru. W Sali Maksymiliana na plafonie z pięknymi mitologicznymi malowidłami poszukiwali boginię wojny Atenę i Pegaza, a na kominkach zobaczyli chroniące salę cztery sfinksy. Dowiedzieli się również, że w Sali jest dwanaście zielonych pilastrów przestawiających 12 miesięcy. Ku radości czwartooklasistów w Sali Maksymiliana została otwarta tajemnicza szkatułka przyniesiona przez Annę Motykę. W sztatułce znajdowały się puzzle 12 znaków zodiaku oraz pocztówki z ilustracją zamku Książ, którymi, zgodnie z miesiącem urodzenia, zostali obdarowani wszyscy uczestnicy lekcji zamkowej. Gry i zagadki na trasie zwiedzania poszerzały ich wiedzę o zamku rozwijając kreatywność i pozwalając odkryć potęgę wyobraźni. Kontynuując spacer z Anną Motyką w Białym Salonie zobaczyli barokowy kominek z różowego marmuru, z którego weszli do Salonu Chińskiego.z barwnymi tapetami z motywem pawii uważanych w sztuce Bliskiego Wschodu za symbol nieśmiertelności. W Salonie Barokowym (Włoskim) mogli zobaczyć Florę ? boginię roślinności na drewnianym stropie. Na zakończenie zwiedzania dziedzictwa Hochbergów Anna Motyka poprowadziła ich do magicznej Książęcej Skały - odkrytego fragmentu zamkowych skał, którego dotknięcie gwarantuje spełnienie pomyślanego życzenia, którego nikomu nie wolno było zdradzić. Nie było uczestnika wycieczki, który nie dotknąłby magiczne skalnej ściany, która dźwiękiem potwierdziła przyjęcie wszystkich życzeń.
Na zakończenie lekcji zamkowej zrobili sobie wspólne, pamiątkowe zdjęcie z przewodniczką książańską ANNĄ MOTYKĄ Po podziękowaniu przewodniczce Annie Motyce za bardzo ciekawą lekcję zamkową oraz pożegnaniu się z nią opuścili zamkowe wnętrza udając się na parking obok Stadniny Koni spacerując POMNIKOWĄ ALEJĄ LIP DROBNOLISTNYCH.
Na parkingu oczekiwał na nich autokar PKS Kamienna Góra, którym w wesołych nastrojach oraz pełni wrażeń z bardzo ciekawej lekcji zamkowej ?Baśniowy Książ? oraz zwiedzeniu Palmiarni powrócili do Lubawki.
Opiekę nad uczestnikami wycieczki sprawowali Krystyna Danilecka i Renata Kozubska-Sopata - wychowawczynie klas, rodzic oraz Jerzy Rubach ? Nauczyciel Kraju Ojczystego, instruktor Krajoznawstwa Regonu PTTK i Instruktor Ochrony Przyrody PTTK.
